اثر تقویمی چیست؟

اثر تقویمی
با بررسی بازارهای مالی علی الخصوص بازار سهام در می یابیم که معامله گران همواره در پی یافتن مجراها و یا
خلا هایی برای افزایش سود خود می باشند. با بررسی نوسانات شاخص بازار در طول روزهای هفته مشخص می
شود که این شاخص در روزهای مختلف، نوسان متفاوتی از خود نشان می دهد. به طوری که می توان گفت این
تغییرات در روزهای اول هفته و آخر هفته یکسان نمی باشند در این تحقیق در پی آن هستیم که وجود یا عدم
وجود الگوهای فصلی که بر اساس مطالعات تاریخی شناسایی شده و مورد توجه تحلیلگران قرار گرفته را مورد
بررسی قرار دهیم. با مشاهده روند تاریخی بازده اوراق بهادار و یا حجم معاملات در مقاطع زمانی مشخص می توان
معناداربودن چنین الگویی را برای تصمیم گیریهای سهامداران و یا تعدیل نمودن نوسانات شاخص معین نمود. در
برخی از تحقیقات و یا مطالعات علمی وجود یا عدم وجود الگوهای فصلی و تقویمی از جمله اثر پایان سال، اثر
روزهای هفته و مانند آن را در سطح کارآیی ضعیف بررسی نموده اند. در این تحقیق بررسی اثرات روزهای هفته
بر شاخص صنایع کلیدی در بازار بورس تهران را هدف گذاری نمودیم.
هدف مشخص نمودن ارتباطی است که بین شاخص بازار بورس تهران و ایام هفته با مدنظر قرار دادن عوامل
اقتصادی و سایر عوامل دخیل وجود دارد. اثر روزهای هفته رویدادی است که از تئوری بازارهای سرمایه ای کارا
نشأت می گیرد به این معنی که متوسط بازده روزانه بازار برای روزهای مختلف هفته یکسان نیست .

پژوهش ها نشان می دهد که این اثر به غیر از آمریکا در سایر بازارهای پیشرفته مانند انگلستان، فرانسه، کانادا،
استرالیا و ژاپن به اثبات رسیده است. همچنین تأثیر روزهای هفته بر بازده سهام در بازارهای نوظهور نظیر مالزی
و هنگ کنگ نیز مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش های تجربی نشان می دهد که در اکثر کشورهای غربی،
روزهای دوشنبه اولین روز کاری بازار سهام دارای منفی ترین بازده می باشند درحالی که روزهای جمعه آخرین
روز کاری بازار سهام بازده مثبت معنادار را از خود نشان داده اند. در بعضی از کشورها نظیر ژاپن، فرانسه، استرالیا
و سنگاپور منفی ترین بازده ها در روزهای سه شنبه مشاهده شده است .
پیشنهادهای مبتنی بر آزمون فرضیه ها
با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق پیشنهادات زیر ارائه می شود :
-1 با عنایت به آمار یک ساله ای که در تحقیق آمده می توان پیشنهاد نمود با توجه به اینکه فرضیه های این
تحقیق در مقایسه روزها مورد قبول واقع نشده ولی همچنان میانگین های تهیه شده بیانگر واقعیت هایی است که
بشرح ذیل جهت بهره برداری سهامداران ارائه می شود .
-2 میانگین نوسانات در اوایل هفته نسبت به اوسط هفته کمتر است که این می تواند بیانگر ریسک بالای خرید و
فروش اواسط هفته و یا بازدهی پایین در اوایل هفته باشد .
-3 میانگین نوسانات اوایل هفته نسبت به اواخر هفته پایین تر است که این می تواند بیانگر ریسک بالای خرید و
فروش اواسط هفته و ی ا بازدهی پایین در اواخر هفته باشد .
-4 میانگین نوسانات اواسط هفته نسبت به اواخر هفته بالاتر است که این می تواند بیانگر ریسک بالای خرید و
فروش اواسط هفته و یا بازدهی پایین در اواخر هفته باشد .
2
-5 عرضه کنندگان سهام های عمده و بلوکی جهت کشف قیمت و یا معاملات عمده روزهای هفته را مدنظر قرار
دهند .
-6 سازمان بورس و اوراق بهادار تهران جهت بازگشایی و یا بستن نمادها روزهای هفته را ملاک قرار دهند و البته
چه بسا این سازمانها می توانند در جهت تعدیل نقش روزها نیز فعالیت هایی خلاف جهت روندهای بدست آمده
انجام دهند .

-1 اثر چرخش سیاسی
معمولاً در سال نخست و سال پایانی دورة اجرایی یک دولت بازارهای مالی بازده های غیرعادی بالاتری نسبت به
سایر سالها تجربه میکنند. بنابراین سرمایه گذاران با اتخاذ تصمیم به موقع، زمان خرید و فروش خود را با این زمان
تنظیم می کنند. عدم تثبیت سیاستهای اقتصادی یک دولت در سال نخست کاری خود و ابهام در سیستم اجرایی
دولت آینده در سال پایانی یک دولت سبب میشود نوسان پذیری بازارهای مالی بیشتر شده و بازده تعدیل شده با
ریسک بالاتری نسبت به سایر سالها کسب شود .
اثر تابستان : یکی از اولین اثرات تقویمی که مورد توجه محققان و تحلیلگران اثر تابستان است . قیمتها در فصل
تابستان رشدی بیشتر نسبت به سایر فصول از خود نشان می دهند .
اثر روزهای تعطیل یا اثر قبل از روزهای تعطیل : مطالعات زیادی در کشورهای مختلف انجام شده که در آن
شواهدی دال بر وجود بازده های غیرعادی بالا در 4 روزهای قبل از تعطیلات رسمی یافت میشود. بیشتر مطالعات
در بازارهای سهام آمریکا انجام شده و اکثر آنها وجود چنین اثری؛ یعنی بازده های غیرعادی طی چند روز قبل از
تعطیلات رسمی را تأیید کردهاند .